چگونه فرش دستباف را بشوییم؟ نحوه شستن فرش دستباف در خانه
فرش‌های دستبافت به عنوان یکی از هنرهای دستی ارزشمند، دارای جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ‌های مختلف جهان هستند. این فرش‌ها که از مواد طبیعی و رنگ‌های گیاهی ساخته می‌شوند، علاوه بر زیبایی و اصالت، نشان‌دهنده مهارت و هنر بافندگان نیز می‌باشند.
با این حال، به دلیل ساختار و مواد خاصی که در آن‌ها به کار رفته است، این فرش‌ها به مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارند. شستشوی غیر اصولی می‌تواند به الیاف و رنگ‌های طبیعی آن‌ها آسیب برساند و از ارزش و زیبایی‌شان بکاهد. در ادامه به نحوه شستن فرش دستباف در خانه اشاره بیشتری خواهیم کرد.
شستن فرش دستبافت نیازمند رعایت نکات و اصول خاصی است که به حفظ کیفیت و افزایش طول عمر آن‌ها کمک می‌کند. به دلیل حساسیت این فرش‌ها در برابر مواد شوینده قوی و حرارت بالا، توصیه می‌شود از شوینده‌های ملایم و آب سرد یا ولرم برای شستشو استفاده شود. همچنین، روش‌های خاصی برای خشک کردن این فرش‌ها ضروری است تا از تغییر شکل و آسیب به الیاف جلوگیری شود.
ما در تیم نگارش مقالات در سایت قالیشویی محمودیه، در این مقاله اطلاعات و نکات کاربردی و مفیدی را در خصوص شستشوی فرش‌های دستبافت ارائه خواهیم داد؛ پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
-
مراحل شستن فرش دستباف در خانه
حال در این بخش به بررسی مراحل شست و شوی این مدل از فرش های زینتی و قیمتی در خانه، بدون آسیب به تار و پود آن می پردازیم:
۱. گردگیری و غبارروبی
اولین مرحله برای شستشوی فرش دستباف، چه در خانه و چه در قالیشوییهای صنعتی، گردگیری است. به دلیل ساختار خاص فرش‌های دستباف، گرد و خاک به راحتی درون آن‌ها نفوذ می‌کند. این گرد و خاک نه تنها باعث کدر شدن ظاهر فرش می‌شود، بلکه در صورت عدم گردگیری، هنگام شستشو تبدیل به گل شده و به گره‌های فرش می‌چسبد. این گل به مرور زمان موجب پوسیدگی الیاف فرش می‌شود و از عمر مفید آن می‌کاهد. برای پیشگیری از این مشکل، باید پیش از شستشو، فرش را به خوبی گردگیری کرد.
حتی با وجود استفاده از جاروبرقی، باز هم لازم است قبل از شستشو، فرش با یک جاروبرقی قوی جارو شود تا گرد و خاک باقی‌مانده از لابلای پرزهای آن خارج شود. در گذشته، فرش‌ها را از جایی آویزان می‌کردند و با چوب به آن‌ها ضربه می‌زدند، اما این روش می‌تواند به ساختار فرش آسیب برساند و باید با احتیاط زیاد انجام شود.
۲. آزمایش ثبات رنگ فرش
پیش از آغاز شستشو، لازم است که ثبات رنگ فرش دستباف بررسی شود. این آزمایش به جلوگیری از رنگ دادن فرش و آسیب به آن کمک می‌کند. برای این کار، یک پارچه نخی سفید را با کمی آب ولرم خیس کنید و روی قسمت‌هایی از فرش که احتمال رنگ دادن دارند، بکشید. اگر پارچه رنگ گرفت، بهتر است فرش را به قالیشویی ببرید و به آن‌ها اطلاع دهید که فرش ممکن است رنگ دهد. قالیشوییها از روش‌های خاصی برای شستشوی این نوع فرش‌ها استفاده می‌کنند. در صورتی که فرش رنگ پس نداد، می‌توانید با اطمینان خاطر آن را در خانه بشویید.
۳. تهیه محلول شستشو
فرش‌های دستباف معمولاً از الیاف طبیعی مانند پشم، پنبه و ابریشم ساخته شده‌اند. به همین دلیل، استفاده از شوینده‌های قوی و قلیایی برای شستشوی آن‌ها مناسب نیست. همچنین، پودرهای شستشوی دستی نیز ممکن است باعث خشکی و زبری الیاف فرش شوند. بهترین انتخاب برای شستشوی فرش دستباف، شامپو فرش یا مایع ظرفشویی است. برای تهیه محلول شستشو، مقداری شامپو فرش یا مایع ظرفشویی را در یکی دو لیتر آب حل کنید و کمی نمک به آن اضافه کنید. این محلول را می‌توان برای شستشوی فرش استفاده کرد.
۴. خیس کردن فرش
پس از آماده‌سازی محلول شستشو، نوبت به خیس کردن فرش می‌رسد. توصیه می‌شود از آب گرم برای شستن فرش دستباف استفاده نکنید، زیرا ممکن است باعث پخش شدن رنگ‌ها شود. بهتر است فرش را در جایی شیب‌دار و در جهت خواب پرزها پهن کنید تا آب به راحتی از آن خارج شود. سپس، فرش را با آب سرد یا ولرم رو به سرد کاملاً خیس کنید. اجازه دهید آب به تمام قسمت‌های فرش نفوذ کند، سپس شستشو را آغاز کنید.
۵. شستن فرش دستباف
با استفاده از یک برس نرم و دسته بلند، محلول شستشو را روی فرش بمالید. از برس‌های سفت استفاده نکنید، زیرا ممکن است به پرزهای فرش آسیب برساند. برس را در جهت خواب پرزها حرکت دهید تا الیاف فرش به هم نخورد. اجازه دهید کف چند دقیقه روی فرش بماند تا آلودگی‌ها را جذب کند. سپس فرش را کاملاً آبکشی کنید. اگر هنوز احساس می‌کنید که فرش تمیز نشده است، می‌توانید شستشو را دوباره تکرار کنید. مطمئن شوید که پس از شستشو، فرش به طور کامل آبکشی شود تا هیچگونه کف و آلودگی باقی نماند.
۶. آبگیری و خشک کردن فرش
پس از آبکشی کامل فرش، نوبت به آبگیری آن می‌رسد. فرش را به مدت یک یا دو ساعت به حال خود بگذارید تا آب‌های اضافی خارج شود. فرش را لوله نکنید، زیرا این کار ممکن است باعث رنگ دادن بخش‌های مختلف فرش به یکدیگر شود. اگر فرش در یک جای شیب‌دار شسته شود، آب‌های اضافی آن به راحتی خارج می‌شود. با استفاده از پارچه‌های نخی سفید و ضخیم یا حوله سفید، پرزهای فرش را آبگیری کنید.
سپس فرش را در سایه آویزان کنید تا خشک شود. از آویزان کردن فرش در زیر نور مستقیم آفتاب خودداری کنید، و به جای آویزان کردن فرش از ریشه‌ها، بهتر است آن را به صورت عرضی آویزان کنید تا از تغییر رنگ ریشه‌ها جلوگیری شود. پس از خشک شدن کامل، با یک برس نرم، جهت پرزهای قالی را که ممکن است در حین شستشو تغییر کرده باشند، اصلاح کنید.
-
آیا بهتر است فرش دستبافت را خودمان شستشو دهیم یا به قالیشویی معتبر بسپاریم؟
شستشوی فرش دستبافت یک فرآیند حساس و دقیق است که نیازمند رعایت نکات و روش‌های خاصی است. به دلیل ارزش بالا و ساختار خاص فرش‌های دستبافت، بسیاری از افراد با این سوال مواجه می‌شوند که آیا بهتر است این نوع فرش‌ها را خودمان در خانه بشوییم یا آن‌ها را به یک قالیشویی معتبر بسپاریم. برای پاسخ به این سوال، لازم است به چندین عامل مهم توجه کنیم.
۱. تخصص و تجهیزات مورد نیاز
فرش‌های دستبافت از الیاف طبیعی مانند پشم، پنبه و گاهی ابریشم ساخته می‌شوند که نسبت به الیاف مصنوعی در فرش‌های ماشینی، حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر هستند. در قالیشوییهای معتبر، شستشوی فرش توسط افراد متخصص انجام می‌شود که با شناخت کامل از نوع الیاف و ساختار فرش، بهترین روش‌ها و مواد شوینده را انتخاب می‌کنند.
همچنین، این قالیشوییها از تجهیزات پیشرفته‌ای برای شستشو، آبگیری و خشک کردن استفاده می‌کنند که می‌تواند فرش را بدون آسیب به بافت و رنگ، تمیز کند. این در حالی است که شستشوی دستی در خانه ممکن است به دلیل نبود تجربه کافی و تجهیزات مناسب، به فرش آسیب بزند و باعث تغییر رنگ، افت کیفیت و کاهش عمر مفید آن شود.
۲. کنترل کیفیت و تضمین خدمات
قالیشوییهای معتبر معمولاً خدمات خود را با تضمین کیفیت ارائه می‌دهند. این به معنای آن است که در صورت بروز هر گونه آسیب به فرش در فرآیند شستشو، مسئولیت آن بر عهده قالیشویی خواهد بود و آن‌ها موظف به جبران خسارت یا تعمیر فرش هستند.
این در حالی است که اگر شما فرش را در خانه بشویید و در این فرآیند اشتباهی رخ دهد، هیچ تضمینی برای جبران خسارت وجود ندارد و شما باید هزینه‌های تعمیر و بازسازی را به طور کامل بر عهده بگیرید.
۳. صرفه‌جویی در زمان و انرژی
شستشوی فرش دستبافت در خانه نه تنها به زمان زیادی نیاز دارد، بلکه بسیار پرزحمت است. از مراحل اولیه گردگیری و غبارروبی گرفته تا شستشو، آبکشی و خشک کردن، هر کدام از این مراحل زمان‌بر و نیازمند دقت زیادی هستند.
همچنین، خشک کردن فرش دستبافت در خانه بدون تجهیزات مناسب ممکن است چندین روز طول بکشد و در صورت خشک نشدن کامل، بوی نامطبوعی از آن متصاعد شود. در مقابل، قالیشوییهای معتبر به دلیل استفاده از تجهیزات حرفه‌ای، می‌توانند فرآیند شستشو و خشک کردن را در مدت زمان کوتاه‌تری انجام دهند و فرش را با کیفیت بالا و در زمان مقرر به شما تحویل دهند.
با توجه به حساسیت‌های شستشوی فرش دستبافت و نیاز به تخصص و تجهیزات خاص، به طور کلی بهتر است این کار را به قالیشوییهای معتبر بسپارید. این تصمیم نه تنها می‌تواند از آسیب‌های احتمالی به فرش جلوگیری کند، بلکه باعث صرفه‌جویی در زمان و انرژی شما نیز می‌شود. انتخاب یک قالیشویی معتبر با سابقه و قابل اعتماد از جمله قالیشویی محمودیه، اطمینان خاطر بیشتری برای شما فراهم می‌کند که فرش‌های ارزشمندتان با دقت و مراقبت لازم شسته و نگهداری می‌شوند.
بیشتر بخوانید: شستشوی تابلو فرش ماشینی
شستن فرش دستبافت در محمودیه
قالیشویی در محدوده محمودیه به دلیل اهمیت ویژه‌ای که فرش‌های دستبافت و ماشینی در این منطقه دارند، خدمات متنوع و باکیفیتی ارائه می‌دهد. هزینه شستشوی فرش‌ها بسته به نوع و جنس فرش، ابعاد و متراژ، نوع خدمات مورد نیاز، محل جغرافیایی قالیشویی، و اعتبار آن متفاوت است. برای مثال، شستشوی فرش‌های دستبافت به دلیل حساسیت و ارزش بالاتر، هزینه بیشتری نسبت به فرش‌های ماشینی دارد.
در قالیشویی معتبر محمودیه، خدمات مختلفی مانند رفع لکه‌های خاص، ترمیم و رفوگری، و شستشوی تخصصی فرش‌های ابریشمی یا قدیمی با دقت و کیفیت بالا انجام می‌شود. این قالیشوییها با استفاده از تجهیزات پیشرفته و بهره‌گیری از کارشناسان ماهر، تلاش می‌کنند تا فرش‌ها به بهترین شکل ممکن تمیز و سالم نگه داشته شوند. برای اطلاع از هزینه دقیق خدمات، توصیه می‌شود با قالیشوییهای محلی تماس گرفته و قیمت‌های مورد نظر را بر اساس نوع و اندازه فرش استعلام کنید.
مراحل شستشوی فرش دستبافت در قالیشویی محمودیه
- بازرسی و ارزیابی فرش: در ابتدا، فرش دستبافت به دقت بررسی می‌شود تا نوع الیاف، تراکم بافت، رنگ‌بندی، و وجود آسیب‌های احتمالی مانند پارگی، پوسیدگی، یا لکه‌های خاص مشخص شود. این مرحله برای انتخاب روش مناسب شستن فرش دسستباف و جلوگیری از آسیب به فرش بسیار مهم است.
- غبارگیری: قبل از شستشو، فرش باید کاملاً از گرد و غبار و ذرات ریز پاک شود. این کار با استفاده از دستگاه‌های مخصوص غبارگیری یا در برخی موارد با جاروبرقی‌های صنعتی انجام می‌شود. غبارگیری مناسب، از ایجاد گل و لای در حین شستشو جلوگیری کرده و به حفظ کیفیت الیاف کمک می‌کند.
- آزمایش ثبات رنگ: در این مرحله، برای اطمینان از ثبات رنگ فرش در برابر آب و مواد شوینده، بخشی کوچک از فرش با آب و یک پارچه سفید مورد آزمایش قرار می‌گیرد. این کار برای جلوگیری از رنگ‌دهی و پخش شدن رنگ‌ها در هنگام شستشو ضروری است.
- انتخاب مواد شوینده مناسب: با توجه به نوع الیاف و حساسیت فرش دستبافت، قالیشویی از مواد شوینده مخصوص و ملایم استفاده می‌کند. مواد شوینده غیرقلیایی و بدون آنزیم، به حفظ رنگ و بافت فرش کمک می‌کنند و از آسیب به الیاف طبیعی جلوگیری می‌کنند.
- شستشوی فرش: شستشوی فرش دستبافت به صورت دستی یا با دستگاه‌های نیمه‌اتوماتیک انجام می‌شود. در این مرحله، محلول شوینده به آرامی و در جهت خواب فرش بر روی آن مالیده می‌شود. این کار با استفاده از برس‌های نرم و غیرسخت صورت می‌گیرد تا از آسیب به پرزها و الیاف فرش جلوگیری شود.
- آبکشی: پس از شستشو، فرش به خوبی آبکشی می‌شود تا تمامی مواد شوینده و آلودگی‌ها از بین بروند. این مرحله باید با دقت انجام شود تا هیچگونه مواد شوینده‌ای در الیاف فرش باقی نماند که می‌تواند باعث سفت شدن یا آسیب دیدن فرش شود.
- آبگیری: بعد از آبکشی، فرش از آب اضافی خشک می‌شود. این کار به وسیله دستگاه‌های آبگیر و سانتریفیوژ انجام می‌شود که با چرخش سریع، آب اضافی را از فرش خارج می‌کند و به خشک شدن سریع‌تر آن کمک می‌کند.
- خشک‌کردن: فرش دستبافت در فضایی کنترل‌شده و به دور از نور مستقیم خورشید خشک می‌شود. خشک کردن به صورت افقی یا آویزان کردن فرش به صورت عرضی، از تغییر رنگ ریشه‌ها و آسیب به الیاف جلوگیری می‌کند. استفاده از دمای مناسب و جریان هوای متعادل نیز به حفظ کیفیت فرش کمک می‌کند.
- کنترل کیفیت نهایی: پس از خشک شدن، فرش بار دیگر مورد بازرسی قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که تمامی مراحل به درستی انجام شده و فرش بدون هیچگونه آسیب یا تغییر رنگ آماده تحویل به مشتری است. در این مرحله، اگر نیاز به ترمیم یا اصلاحی باشد، انجام می‌شود.
- این مراحل شستشوی حرفه‌ای فرش دستبافت در قالیشوییهای معتبر است که به حفظ زیبایی و طول عمر فرش کمک می‌کند.
جمع بندی
فرش‌های دستبافت به دلیل استفاده از مواد طبیعی و رنگ‌های گیاهی و طرح‌های خاص، از ارزش و حساسیت بالایی برخوردارند. شستن فش دستباف نیازمند رعایت نکات ویژه‌ای است تا الیاف و رنگ‌های طبیعی آن‌ها حفظ شود. شستشوی صحیح شامل مراحل گردگیری، آزمایش ثبات رنگ، استفاده از شوینده‌های ملایم، آبکشی و خشک‌کردن مناسب است. برای جلوگیری از آسیب و افزایش طول عمر فرش‌های دستبافت، بهتر است این کار به قالیشوییهای معتبر سپرده شود، زیرا این مراکز با داشتن تخصص و تجهیزات لازم می‌توانند فرش‌ها را به بهترین شکل ممکن شستشو دهند.
سوالات متداول:
۱. آیا می‌توان فرش دستبافت را در خانه شست؟ بله، می‌توان فرش دستبافت را در خانه شست، اما این کار نیازمند رعایت دقیق اصول و استفاده از مواد شوینده ملایم است تا از آسیب به الیاف و رنگ‌های طبیعی جلوگیری شود.
۲. چرا باید از قالیشویی معتبر برای شستشوی فرش دستبافت استفاده کنیم؟ قالیشوییهای معتبر با داشتن تخصص، تجهیزات پیشرفته و تجربه کافی، می‌توانند فرش‌های دستبافت را با حفظ کیفیت و بدون آسیب به رنگ و بافت آن‌ها شستشو دهند.
۳. چه شوینده‌ای برای شستشوی فرش دستبافت مناسب است؟ برای شستشوی فرش دستبافت، از شوینده‌های ملایم مانند شامپو فرش یا مایع ظرفشویی استفاده کنید و از مواد شوینده قوی و قلیایی پرهیز نمایید تا به الیاف طبیعی فرش آسیب نرسد.
